Ogólne wiadomości
Tłuszcze - estry gliceryny i wyższych kwasów tłuszczowych.
Tłuszcze są rezerwowym materiałem odżywczym organizmów żywych. W przemyśle otrzymywane w wyniku prasowania, wytapiania lub ekstrakcji. Stosowane do celów spożywczych (ok. 80% produkcji światowej), do wyrobu mydeł, detergentów, świec stearynowych, jako pokosty oraz w syntezie organicznej. Chemiczne wskaźniki właściwości tłuszczów:
a) liczba kwasowa (liczba Kottstorfera) - jest miarą świeżości - jest to liczba mg KOH zużytego do zobojętnienia wolnych kwasów tłuszczowych w 1g tłuszczu.
b) liczba zmydlenia - jest to liczba mg KOH potrzebna do zmydlenia 1g tłuszczu.
c) liczba jodowa - liczba gram wolnego I2 przyłączonego do 100g tłuszczu.
d) liczba Reicherta-Meissla - ilość cm3 roztworu NaOH o stężeniu 0,1mol/dm3 potrzebna do zobojętnienia lotnych, rozpuszczalnych w wodzie kwasów, otrzymanych z 5g tłuszczu w ściśle określonych warunkach.
wzór ogólny:
W tłuszczach syntetycznych są na ogół takie same grupy R, w tłuszczach naturalnych są różne.
przykłady:
Właściwości fizyczne:
-Tłuszcze są ciałami stałymi (tylko wiązania pojedyncze), półstałymi lub oleistymi cieczami (obecność wiązań podwójnych w cząsteczkach)
-są nierozpuszczalne w wodzie, i słabo rozpuszczalne w alkoholu etylowym
-dobrze rozpuszczają się w węglowodorach (rozpuszczalnikach niepolarnych)
Reakcje charakterystyczne:
1. Zasadowa hydroliza tłuszczów - Reakcja zmydlania
Produktami są gliceryna i sole kwasów tłuszczowych (mydło)
2. Reakcja utwardzania tłuszczów
Tłuszcze ciekłe przekształca się w stałe w reakcji uwodornienia wiązań podwójnych (utwardzanie margaryny)