Węglowodany - występowanie i podział

     Cukry są bardzo rozpowszechnionymi związkami organicznymi w przyrodzie. Należą do nich, między innymi, powszechnie znane substancje jak cukier gronowy, cukier trzcinowy, skrobia, błonnik i inne.
     Ogólną nazwą cukry albo sacharydy (od słowa saccharum - cukier), obejmuje się związki węgla, wodoru i tlenu, których skład chemiczny w większości przypadków można ująć ogólnym wzorem C_nH_2nO_m. Wielkości m i n oznacza w tym przypadku liczby całkowite poczynając od 3, przy czym n>=m Na przykład wzór glukozy C₆H₁₂O₆ można by zapisać w postaci C₆(H₂O)₆, a wzór sacharozyC₁₂H₂₂O₁₁ jako C₁₂(H₂O)₁₁. Stąd pochodzi używana dawniej, a wniektórych przypadkach jeszcze dziś, nazwa "węglowodany", która miała wyrażać, że związki te są "wodzianami" węgla. Później poznano wiele cukrów nie odpowiadających ogólnemu wzorowi węglowodanów, np. cukier prosty ramnoza ma wzór ogólny C₆H₁₂O₅, a więc nie odpowiada wzorowi wodzianu węgla. Poznano również wiele związków, które mają wzór ogólny odpowiadający węglowodanom, a które nie są cukrami. Toteż nazwa węglowodany jest nazwą już tylko historyczną, a obecie powszechnie stosuje się bardziej odpowiednią nazwę cukry albo sacharydy.
     Cukry powstają w przyrodzie w zielonych częściach roślin z dwutlenku węgla i wody w procesie fotosyntezy. Wytwarzane w ten sposób związki stanowią główny materiał budulcowy i zapasowy organizmów roślinnych, stanowią ok 80% suchej masy roślin. Zawartość cukrów w organizmach zwierzęcych jest znacznie mniejsza i wynosi ok. 2% ich suchek masy. Z tego względu syntezowane przez rośliny cukry są ważnymi substancjami pokarmowymi dla organizmów zwierzęcych.
     Z szacunkowych obliczeń wynika, że dzięki odbywającej się nieustannie, od chwili powstania życia na ziemi, fotosyntezie, rośliny asymilują każdego roku takie ilości dwutlenku węgla, które odpowiadają prawie 175 miliardów ton pierwiastka węgla. Właśnie głównie z wielocukrów powstały eksploatowane dzisiaj pokłady węgla kamiennego i brunatnego
     Cukrzy dzielą się na trzy podstawowe grupy, a mianowicie:
- cukry proste, jednocukry czyli monosacharydy ( od słowa monos - pojedynczy),
- polisacharydy niższe zwane oligosacharydami (od oligos - nieliczny), należą tu głównie różne di-, tri- i tetrasacharydy,
- cukry złożone, wielocukry czyli polisacharydy wyższe (od słowa polys - liczny) zawierające w cząsteczkach w postaci związanej nawet do kilku tysięcy cukrów prostych. W obrębie przedstawionych powyżej podstawionych grup cukrów istnieją dalsze podgrupy, które będą wyszczególniane przy omawianiu poszczególych grup cukrów.

W skrócie:

     Węglowodany - wielowodorotlenowe aldehydy i wielowodorotlenowe ketony oraz związki, z których takie aldehydy lub ketony można otrzymać w wyniku hydrolizy.